Międzynarodowa konferencja naukowa „Ideał a rzeczywistość w życiu społecznym i kulturalnym Czech i Polski w średniowieczu i czasach nowożytnych”, organizowana w Krakowie w dniach 60-8 października 2025 r., jest wspólnym przedsięwzięciem Komisji Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich Komitetu Nauk Historycznych przy Wydziale I Nauk Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. Stanowi ona kolejną, czternastą, odsłoną cyklicznych spotkań naukowych, organizowanych od 1996 r. z inicjatywy tej Komisji PAN. Gromadzą one przede wszystkim polskich i czeskich historyków – mediewistów i nowożytników, a także historyków sztuki, historyków prawa oraz badaczy nowszych epok zajmujących się średniowiecznym i nowożytnym dziedzictwem. Konferencja poświęcona kwestii ideała a rzeczywistości ma na celu przyjrzenie się tej bogatej i złożonej problematyce, która stwarza szerokie możliwości dla różnego typu analiz i dla wykorzystania wielostronnej egzemplifikacji z przeszłości Czech i Polski. W orbicie jej zainteresowań znajduje się porównanie modelu idealnego z rzeczywistością na różnych poziomach społecznych – od elit po warstwy najniższe – zarówno w sferze życia duchowego, jak i w wymiarze materialnym i codziennym. Obiektem obserwacji mogą być jednostki, instytucje i wszelakie istotne zjawiska obserwowane w społeczeństwach średniowiecznych i nowożytnych Polski i Czech. Obejmują one relacje między modelami postulowanymi w literaturze a ich realizacją, procesy konstruowania i propagowania ideałów oraz ustalania hierarchii obowiązujących wzorców, zjawiska autorytetu i jego przemian, interakcje między światem realnym a wyobrażonym, a także napięcia między postulowanymi ideałami a rzeczywistymi możliwościami ich realizacji. Teksty przygotowane na podstawie konferencyjnych referatów, po pozytywnym zakończeniu procedury recenzyjnej, zostaną opublikowane.
Zachęcając do udziału w konferencji jednocześnie przypominamy, że jeden z ostatnich numerów czasopisma „Rocznik Filozoficzny Ignatianum” został poświęcony tematyce środkowoeuropejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Czech i Polski. Jest to obszar obserwacji Komisji Historii Czech i Stosunków Polsko-Czeskich Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, która jest jednym ze współorganizatorów konferencji.
